Cultar na Gàidhlig aig cridhe dualchais Blàr Sliabh a’ Chlamhain a tha ga chomharrachadh le prògram ùr de ghnìomhachdan
Mar neach aig a bheil ìomhaigh àrd ann an saoghal cultarach na Gàidhlig, tha Doileag NicIllinnein a-nis na h-urrasair air Urras Dualchais Blàr Sliabh a’ Chlamhain (1745) . Chaidh an naidheachd fhoillseachadh agus an t-Urras ag ainmeachadh prògram ùr de ghnìomhachdan, le taic maoineachaidh bho Bhòrd na Gàidhlig.
Is e seinneadair, cleasaiche, sgrìobhadair, craoladair agus neach-iomairt cultarach is poilitigeach a th’ ann an Doileag NicIllinnein, a tha air a bhith ag obair gun sguir às leth saidhbhreachaidh air cultar na h-Alba, gu h-àraid an lùib cànan agus òrain Ghàidhlig a dualchais fhèin. A’ toirt aithne dhi mar thoradh air a taic chudromaich do bheatha agus do chultar na h-Alba, chaidh Duais Mhic an Fhleisteir à Saltoun a bhuileachadh oirre le Comann Crann na h-Alba, a thuilleadh air dotaireachd urramach bho Oilthigh Dhùn Èideann.
Thuirt Doileag NicIllinnein:
“Tha mi air leth toilichte a bhith an sàs ann an Urras Blàr Sliabh a’ Chlamhain (1745) agus a bhith a’ liubhairt dòigh air mothachadh a thogail mu chudromachd cànan is cultar na Gàidhlig ann an dìleab a’ bhlàir. Tha am pròiseact a thathar a’ leasachadh na eisimpleir fìor mhath air a bhith a’ tarraing dhaoine còmhla gus Gàidhlig a cho-roinn eatarainn mar phàirt de ar cultar iomlan.”
Thuirt an Dr Gòrdan Prestoungrange, Co-Chathraiche Urras Dualchais Blàr Sliabh a’ Chlamhain (1745):
“Tha e na urram mòr dhuinn gu bheil Doileag air a thighinn an sàs anns an Urras. Bha a’ Ghàidhlig aig teis-meadhain Blàr Sliabh a’ Chlamhain oir bha an cànan ga labhairt leis a’ mhòr-chuid de Ghàidheil a thuilleadh air cuid a bha air taobh nan Hanòbharaich. Dh’adhbharaich buaidh gun dùil a’ Phrionnsa Theàrlaich aig Sliabh a’ Chlamhain, a leithid de stoirm agus gun robh fàs cultarach ann an da-rìribh às dèidh sin: bho òran agus bàrdachd gu rosg agus ealain lèirsinneach. Tha seo a’ leantainn gus an latha an-diugh agus tha a’ Ghàidhlig mar phrìomh phàirt den seo.
Tha Urras Dualchais Blàr Sliabh a’ Chlamhain (1745) ag obair gus Blàr Sliabh a’ Chlamhain a dhìon, adhartachadh agus eadar-mhìneachadh.
Fhuair an t-Urras tabhartas de £9,000 bho Bhòrd na Gàidhliggus taic a chur ri prògramadh air tachartasan Gàidhligagus gnìomhachdan, air am planadh mar-thà ann an Haddington agus Prestonpans rè an t-samhradh agus as t-fhoghar 2021. Am measg sin, bidh bùithtean-obrach agus cuirmean-ciùil a’ comharrachadh Blàr Sliabh a’ Chlamhain ann an litreachas is òran, a bhios a’ gabhail àite ann an Gàidhlig le eadar-theangachadh gu Beurla. Bidh bùithean-obrach gan ruith cuideachd gus luchd-iùil chuairtean, luchd ath-achdachaidh a’ bhlàir agus riochdairean na coimhearsnachd ionadail a thrèanadh, gus cuideachadh le tuigse do bhuntainneas na Gàidhlig ann an co-theacsa a’ bhlàir, a lìbhrigeadh.
Lean Gòrdan Prestoungrange air adhart, ag ràdh:
“Tha sinn gu mòr an comain Bhòrd na Gàidhligairson na h-aithne a tha iad a’ toirt don Ghàidhligaig Blàr Sliabh a’ Chlamhain agus cudromachd leantainneach a dhìleib chultaraich. Tha sinn a-nis a’ leasachadh sreath de thachartasan a tha cuimsichte air a’ Ghàidhlig agus bheir com-pàirt Doileag cuideachadh dhuinn le stiùireadh air an seo. Ach, tha sinn air leth dèidheil air conaltradh fiù nas fharsainge a dhèanamh le coimhearsnachd na Gàidhlig agus bu mhath leinn gu mòr cluinntinn bho luchd-labhairt na Gàidhlig air feadh Lodainn gu lèir, aig am biodh ùidh ann a bhith a’ cur taic agus a’ com-pàirteachadh ann an tachartasan san àm ri teachd.”
Bu chòir do luchd-labhairt na Gàidhlig aig a bheil ùidh ann a bhith an lùib a’ phròiseict seo, conaltradh ri Gòrdan Prestoungrange aig prestoungrange@aol.com.
Thuirt Steven Kellow, Oifigear Maoineachaidh is Phròiseactan, Bhòrd na Gàidhlig:
“Tha sinn a’ cur meal a naidheachd air Doileag NicIllinnein san dreuchd ùr mar bhall an Urrais is air air mhisneachadh leis an lèirsinn aig a’ bhuidheann airson Gàidhlig mar phàirt den obair aige. Tha adhartais air a bhith ann a thaobh staid na Gàidhlig ann an sgìre nan Lodainnean agus tha sinn dèanamh fiughair obair leis an Urrais is buidhnean eile gus cothroman ùra airson cleachdadh na Gàidhlig a chur air dòigh.”
